Hirisan Daging Berkalimah

Di surau Kampung Luar, Mukim Siong, Baling pada hari raya Aidil Adha kedua.

Masya Allah.

Datuk R.I - sebuah pemergian terkesan

Apalah tanda batang tebu,

Batang tebu halus uratnya;

Apalah tanda orang berilmu,

Orang berilmu halus budinya.

Pantun ini mula saya kenal pada bulan penghujung tahun 2003. Pantun ini menjadi titik perkenalan dengan idola saya. Beliau menyebutnya berulang-ulang, terus berulang-ulang pada tiga empat majlis yang dihadirinya dan saya juga turut hadir hingga dapat mengingatinya terus ke hari ini.

Pertama sekali ketika ucaptama beliau dalam Seminar Jawatankuasa Perwakilan Pelajar Maktab Seluruh Malaysia di Shah Alam. Seterusnya di Mandarin Court Hotel, Kuala Lumpur dan di majlis konvokesyen serta professional talk beliau di Institut Bahasa Melayu Malaysia.

Beliau ialah Datuk Razali Ismail, bekas Timbalan Menteri Pelajaran Malaysia, bekas Pengarah Bahagian Pendidikan Guru, KPM, bekas Pengarah Pendidikan Terengganu, dan bekas Pengarah Maktab Perguruan Batu Rakit, serta bekas Ahli Parlimen Kuala Terengganu.

Saya pernah menulis sepucuk surat peribadi sewaktu saya menjadi Bendahari Agung Kehormat, Jawatankuasa Perwakilan Pelajar, IBMM tahun 2004. Surat berkenaan saya nyatakan bahawa saya amat mengagumi beliau. Saya nyatakan juga tentang kerisauan saya berkenaan perletakan jawatan beliau sebagai Pengarah BPG untuk menyertai politik. Kebimbangan saya itu antara lain menyatakan bahawa lautan politik sangat bergelora dan saya kurang yakin untuk beliau memenangi kerusi mana-mana tempat kerana ribut politik 2004 sangat kacau. Namun surat saya itu tidak saya hantar! (sekadar menyatakan hasrat hati dan kebimbangan)

Seingat saya, pada 10 Mei 2004, beliau telah menghantar warkah kepada seluruh warga pendidik sewaktu perayaan sambutan Hari Guru Tahun 2005. Dalam warkah itu, beliau menyatakan bahawa lautan politik yang beliau ceburi sangat bergelora. Berada pada satu transitori yang berbeza, namun beliau akan meneruskan usaha-usaha memajukan pendidikan Malaysia sehingga beliau dilantik menjadi Timbalan Menteri Pelajaran pada 2008. Saya sangat gembira mendengar berita pelantikan beliau sebagai Timbalan Menteri Pelajaran kerana menganggap ia sebagai 'sirih pulang ke gagang'.

Teringat juga saya sekitar tahun 2005 dan 2006, pada dua hari raya Aidil Fitri. Beliau membalas kad selamat hari raya saya dengan menggunakan rubber stamp Ahli Parlimen Kuala Terengganu. Beliau juga pernah membalas beberapa sms yang saya hantar kepadanya. Antara ayat terakhir dalam sms beliau ialah 'Jemputlah saya, inshaAllah saya hadir menyampai pesan'.

Saya terharu membaca majalah Ehwal Pendidikan (EP), menunjukkan gambar beliau sedang mengajar murid-murid dalam sebuah kelas. Begitulah jiwa seorang guru, ke mana pergi tetap berjiwa guru! Tindakan ini serupa dengan percakapan beliau semasa di mandari Court bahawa 'SAYA BANGGA MENJADI GURU'.

Amat mengejutkan kehilangan beliau dijemput Illahi secara tiba-tibanya sewaktu masih banyak projek pendidikan negara masih belum terlaksana, sewaktu masih ramai anak-anak pedalaman memerlukan bantuan, sewaktu negara menuju masa depan pendidikan yang semakin mencabar.

Suaranya, bahasa tubuhnya sewaktu berbicara, pandangan dan jelingannya, masih saya ingat dengan jelas. Beliau sangat selesa, rileks, sentiasa berfikir, ramah, menghormati semua orang pada setiap masa.

Beliau banyak mengeluarkan kata-kata daerah Terengganu sewaktu menyampaikan profesional talk-nya. Antaranya, tokse, cakna, dan lain-lain.

Teringat juga kepada ucapan Tun Dr. Mahathir pada Perayaan Hari Guru 2000; “Guru bukan sahaja bertanggungjawab menyampaikan ilmu kepada murid tetapi bertanggungjawab juga kepada pembentukan peribadi murid iaitu nilai-nilai hidup yang dipegang olehnya dan budaya yang diterima olehnya.”

Beliau mengungkapkan kata 'akal budi' dalam ucapannya dan menekankan makna mendalam kata-kata berkenaan. Makna yang dapat saya tafsirkan daripada 'akal budi' yang sering diungkapkan oleh beliau ialah dengan ilmu, seharusnya kita dapat menilai baik buruk sesuatu, kerana pada ilmu itu sudah tersemat satu nilai yang mulia. Jika ada ilmu yang tanpa nilai moral, ia belum tentu dapat melahirkan komuniti yang baik. Dan nilai tanpa ilmu juga belum tentu dapat membentuk komuniti yang berjaya. Dapat saya hujahkah serta membuat konklusi daripada keseluruhan ucapan beliau yang pernah saya hadiri dan ikuti, seperti berikut;

Ilmu pada umumnya bermatlamatkan hasanah fid-dunya dan hasanah fil-akhirah. Mencari keuntungan di dunia dan keuntungan di akhirat. Ertinya konsep ilmu itu mencari sesuatu benda yang ternilai di muka bumi, diguna, diproses, dan digerakkan semasa hidup di dunia untuk dinilai di alam baqa’. Ilmu baik atau tidak baik bergantung pada cara proses dan pembawaannya.

Jadi cabaran dan tanggungjawab guru ialah menstabil dan mengklasifikasikan ilmu untuk dirinya dan diri murid terbanyak. Oleh itu, timbalah ilmu seberapa banyak hingga berpulang ke bumi lagi satu. Mencarinya dari al-mahdi (buaian) sampai ke al-lahdi (kubur). Pencarian tanpa mencicirkan nilai budi.

“Bertambah akalmu maka bertambah dekatlah engkau kepada Tuhanmu”
[Hadis Riwayat Abu Darda’]

Dengan kesedaran bahawa guru unggul pada ilmu, unggul juga pada nilai budinya mmpu meningkatkan kualiti dan martabat profesion. Mampu mengharungi gelodak dunia yang membara. Mampu merentas cabaran mendatang yang meruwatkan.

“Manfaat dan mudarat yang diperolehi manusia adalah hasil usahanya sendiri”
[Al-Baqarah, ayat 286]

Dalam bukunya, hasil ucapan-ucapan dan profesional talk telah didokumenkan oleh Bahagian Pendidikan Guru tahun 2004. Buke berkenaan bertajuk 'Menjentik Minda'. Saya sarankan seluruh warga pendidikan membacanya!

Sesungguhnya, pemergian Datuk ke rahmatullah sangat memberi kesan mendalam kepada dunia pendidikan dan secara peribadi, pemergian Datuk amat terkesan kepada saya.

Sesungguhnya, Datuk seorang yang berkaliber dan bersemangat tinggi dalam dunia pendidikan. Turut diakui oleh YB Menteri Pelajaran, Datuk Seri Hishamuddin Hussin sendiri yang mengakui usaha-usaha Datuk dalam membangunkan pendidikan anak-anak pedalaman.

Sesungguhnya, warga pendidikan dan generasi akan datang kehilangan orang berwibawa seperti Datuk.Semoga roh Datuk diberi perlindungan dan rahmat oleh Allah.

Al-fatihah...